Niet-kiezen kan leiden tot een burn-out

Niet-kiezen kan leiden tot een burn-out

Als je weet wat je wilt, kun je makkelijker kiezen. Onder het maken van een keuze ligt altijd de vraag ‘Wat wil je?’ Als leefstijlcoach loop ik er vaak tegenaan dat mensen wel graag iets willen (bijvoorbeeld afvallen, of minder last hebben van stress) maar er niet volledig voor willen gaan. Ze kiezen er dus niet voor om dit doel te bereiken. In het geval van afvallen, zijn dit de mensen die zeggen: ‘ik zou wel graag 5 kilo lichter willen zijn, maar ik ga niet op elke verjaardag het gebakje afslaan hoor’.Daniel Ofman zegt in zijn artikel ‘willen vs kiezen’ dat door niet volledig voor iets te kiezen, je geen eigenaarschap neemt van je wens. Zo creëer je een afhankelijkheid van je wens. Het frappante is dat die machteloosheid (of die nu echt is of dat jij hem zo ervaart) zelfs tot ziekte of burn-out kan leiden omdat er energie weglekt. 

Zo kun je dus door niet te kiezen, een burn-out versnellen. Wil je toch een goede keuze maken en naar een betere situatie toewerken, dan helpt het om deze stappen uit het artikel van Ofman te doorlopen. 

Stap 1 Eerst het wat, dan het hoe
Je bedenkt hoe jij het allerliefst zou willen dat een bepaalde situatie eruitziet. Denk aan de eindsituatie. Dus ga even voorbij aan allerlei praktische bezwaren, maar bedenk het eindstation. Dit einddoel maak je zo concreet mogelijk voor jezelf. Hoe voelt het, hoe ruikt het, hoe voel jij je daarbij, wie is er bij je, etc. Is dat waar je wilt zijn? Is je antwoord ‘nee’ is of ‘niet echt’, dan moet je nog verder nadenken over waar je dan wel wilt zijn. Als het antwoord hierop ‘ja’ is, ‘hier wil ik zijn’, dan ga je nadenken over het hoe, de invulling. Als je te vroeg nadenkt over het hoe, loop je het gevaar om je te verliezen in praktische details en bezwaren. Daarmee perk je je creativiteit in. En dat leidt niet tot energiegevende keuzes. 

Stap 2 Kies vanuit jezelf
Als je je laat leiden door anderen bij het maken van jouw keuze beperk je jezelf. Deze anderen zijn ook de ‘stemmen in je hoofd’ die jou bijvoorbeeld vertellen dat je beter voor de zekerheid van een vaste baan kunt kiezen dan voor het ondernemerschap. Probeer deze stemmen de mond te snoeren en diep van binnen te voelen wat jij het liefst wilt. Op basis daarvan maak je een creërende keuze. Als je je keuze op deze manier maakt, voel je dat het anders is dan een keuze uit verplichting of angst. Je creativiteit gaat stromen, de keuze levert een bijdrage aan jouw leven en je krijgt er zin in om je doel te bereiken. 

Stap 3 De randvoorwaarden
Volgens Ofman moet je keuze aan een aantal voorwaarden voldoen. Je keuze moet ten eerste onvoorwaardelijk zijn. Je gaat het doen, niet iets proberen. Proberen is niet gebaseerd op een keuze. De tweede voorwaarde is dat je zelf invloed hebt op het resultaat. Je kunt niet voor iets kiezen waar je geen invloed op hebt, want dan maak je je resultaat afhankelijk van iets of iemand. De derde voorwaarde is dat je je realiseert wat de consequenties zijn van je keuze en dat je die accepteert. En tenslotte moet de keuze inclusief zijn. Je sluit geen mensen uit van je keuze. Ook niet de tegenstander of de concurrent. Dat roept namelijk weerstand en reactiviteit op en draagt daarom niet bij aan goed stromende energie. Je zult merken dat het handelen vanuit deze keuze als vanzelfsprekend zal gaan. Jij hebt je doel voor ogen, dus je leeft daar naartoe en zorgt dat de keuzes die je maakt er allemaal toe bijdragen om dat doel te behalen. 

Een voorbeeld
Stel dat je graag gezonder wilt leven. Je zou dit voor jezelf kunnen verwoorden als ‘ik wil gezonder leven’ maar let op, zo maak je nog geen keuze. Verwoord je keuze dus als ‘ik kies ervoor om gezonder te leven’. Dit maakt gelijk duidelijk dat je dit gaat doen, niet proberen. Je hebt ook invloed op het resultaat, want op elk moment van de dag kun je de gezonde keuze maken. Je kiest voor de trap in plaats van de lift, voor de fiets in plaats van de auto en voor een appel in plaats van een stuk chocola. Allemaal keuzes met consequenties die je dus moet dragen. Als je de goede keuze hebt gemaakt op de juiste basis, vind je het geen probleem om deze consequenties te dragen. Het goede van deze manier van kiezen is dat je bij tegenslag opnieuw kunt kiezen. Stel dat je hebt gekozen voor een gezonder leven door gezonder te gaan eten. Toch val je niet af. Dan kun je ervoor kiezen om niet alleen gezonder te eten, maar ook de auto te laten staan en de fiets te nemen. 

Samengevat

• Bepaal je doel. Laat je niet tegenhouden door invullen van het hoe.
• Visualiseer. Hoe voelt dat?
• Kies op basis van je gevoel.
• Richt je energie op iets waar jij zelf invloed op hebt.
• Accepteer de consequenties.

En tenslotte: Wees trots op jezelf. Er is moed voor nodig om te kiezen. Als je worstelt met een keuze en hier hulp bij kunt gebruiken, neem contact met me op!